Sen jest bardzo ważny dla człowieka, wszak «przesypiamy» 1/3 swojego życia - mężczyźni około 8 godzin, a kobiety około 6.5 godziny na dobę. Największymi śpiochami SA Australijczycy ze średnią 9 godzin a najmniej śpią mieszkańcy Azji - poniżej 6 godzin, rasa czarna śpi mniej niz. biała a osoby w wieku starszym śpią krócej od młodych.
Na poziomie hormonalnym za wywołanie snu odpowiada zatrzymanie syntezy histaminy, która pozwala mózgowi na utrzymanie jego aktywności a całym tym procesem steruje jedno z jader mózgu.
SEN RAZY 5
Samo zjawisko snu dzielimy na 5 faz składających sie na zdrowy sen.
Pierwszą z nich jest tzw. senność czyli stan miedzy jawą a snem, która u zdrowe go człowieka trwa około 20 minut.
Następnym stadium jest tzw. sen lek ki czyli już śpimy, ale jeszcze jesteśmy wrażliwi na bodźce zewnętrzne. Kolejne dwie fazy to tak zwany sen głęboki, który trwa niecałe dwie godziny i jest on najważniejszy dla zdrowia. To wtedy
dochodzi do przyspieszonego podziału komórek a wiec i regeneracji organizmu, w tej fazie wydziela się najwięcej hormonu wzrostu i także dochodzi do zjawiska tzw. lunatykowania.
Ostatnią fazą snu jest tzw. sen paradoksalny powtarzany w trakcie nocy co około 90 minut.
Charakteryzuje go aktywność mózgu zbliżona do tej obserwowanej po obudzeniu: przyspieszony lub bardzo zwolniony puls, znaczne rozluźnienie mięsni i nieregularny oddech. To głównie w tej fazie śnimy marzenia senne.
Cykle snu powtarzają się naprzemiennie przez cała noc.
GORZEJ BEZ SNU
Na zaburzenia snu cierpi ponad 30% populacji, około 15% musi zażywać leki ułatwiające zaśnięcie. Brak lub niedostatek snu ma ogromne konsekwencje dla naszego zdrowia.
Wzrasta ryzyko wypadku komunikacyjnego czy w pracy. Wzrasta wrażliwość na ból, spada re0eks, odporność organizmu zmniejsza się przez co łatwiej łapiemy wszelkie infekcje, dochodzi do zaburzenia w metabolizmie glukozy, co z czasem może doprowadzić do cukrzycy. U kobiet wzrasta ryzyko zachorowania na raka piersi a u obu płci łatwiej dochodzi do rozwoju otyłości i nadciśnienia tętniczego.
Niedobór snu to także problemy psychiczne: nadmierna drażliwość, wybuchowość, mniejsze zdolności zapamiętywania i skłonność do podejmowania nieprzemyślanych decyzji.
SAMO ZJAWISKO SNU DZIELIMY NA 5 FAZ SKŁADAJACYCH SIĘ NA ZDROWY SEN.
Dobrego I odpowiednio długiego snu potrzebujemy wszyscy, aby prawidłowo funkcjonować. Ani my ani zwierzęta nie potrafimy się obejść bez snu. Mm… z jednym wyjątkiem! Samice orki delfinów przez pierwszy miesiąc po porodzie nie śpią w ogóle (podobnie jak ich dzieci). Maluchom pozwala to na ochronę przed drapieżnikami, utrzymanie stałej temperatury ciała, poza tym potrzebują bardzo często wypływać na powierzchnię wody, aby zaczerpnąć powietrza. Po czterech-pieciu tygodniach powoli odzyskują swój naturalny cykl snu.
Wszystkim Państwu życzę zdrowego snu i miłych marzeń sennych.
dr Jacek Antczak, specjalista anestezjologii i intensywnej terapii